सीता भुल (२६) झण्डै १० वर्ष पछि अछाम मंगलसेनको त्यही चोकमा पुगिन् जहाँ उनको बाल्यकाल एक होटलमा भाँडा माज्दै बितेको थियो । “समय यत्ति फेरिएछ कि सानो छँदा जुन होटलमा काम गर्थे, त्यही होटलका मालिकले पनि चिन्न सकेनन्” उनी सम्झन्छिन् ।

सीताको जीवनमा आएको परिवर्तन पनि असामान्य नै रहेको छ । होटल श्रमिकदेखि कती दुःख कष्टलाई पार लगाउदै आफ्नै ब्युटिपार्लर खोलेर एउटा सफल व्यवसायी बनेकी छिन् सीता । अछाम, मङ्गलसेन-५ मा जन्मेकी उनले हाल काठमाडौं रातो पुलमा आफ्नै ब्युटिपार्लर “सीताज ब्युटिपार्लर” चलाउँछिन् ।

“विकट जिल्ला अछामबाट काठमाडौंसम्म आएर आफ्नै व्यवसाय सुरु गर्नु पछाडिका कुराहरू सुन्दा अरुलाई सिनेमा हेरे जस्तो लाग्न सक्छ,” मुहारमा मुस्कान ल्याउँदै भन्छिन् उनी ।

विपन्न परिवारमा जन्मेकी सीता ५ सन्तान मध्ये कान्छी छोरी हुन् । २ वर्षको हुँदा नै उनले आमालाई गुमाइन् । बुवा दैनिक जाँड रक्सी खाने अनि घरमा आएर सबैलाई पिट्ने । “घरको यस्तो अवस्थाले गर्दा म भन्दा ठूला दाजु दिदीहरुले गाउँ छाडे । घरमा म र बुवा मात्र बस्थ्यौ” सीता सम्झिन्छिन् ।

घरमा चुल्हो नै नबल्ने अवस्था भएपछि हातमुख जोड्नकै लागि ६ वर्षको उमेरदेखि नै होटलमा भाँडा माझ्ने, अरुको बच्चा हेर्ने, गिट्टी कुट्ने, जस्ता काम गर्न बाध्य भइन् सीता ।
बाल मजदुर सीताले जति काम गरे पनि पैसा खासै हुँदैनथ्यो । आफ्नै उमेरका साथीहरूले खाएको, लगाएको, खेलेको अनि स्कुल गएको देख्दा उनलाई पनि पेटभरि खान, राम्रो लगाउन, खेल्न अनि पढ्न साह्रै मन लाग्थ्यो । यसरी नै सीताको जीवन चलिरहेको थियो अभाव र तनावमा ।

एक दिन उनले काम गर्ने होटलमा खाजा खान आएकी जर्मन नागरिक हाना सिथी (hanna seathi ) सँग सीताको भेट भयो । त्यस्तो विकट ठाउँमा एउटी कलिली बच्चीले जानी नजानी अंग्रेजी बोल्दै गरेको देखेर ति जर्मन नागरिक अचम्मित भइन् । अवसर पाएमा सीताको भविष्य राम्रो हुन्छ भन्ने ठानेर हानाले उनलाई आफूसँगै जर्मन गएर पढ्न प्रस्ताव गरिन् । सधैँको हेपाइबाट मुक्त भएर पढ्न लेख्न, खान लगाउन पाइन्छ भने अनि यो दु:खको समुद्रबाट पार भइन्छ भने किन नजाने भन्ने सोचेर प्रस्ताव स्वीकार गरिन् सीताले ।

२०६० सालको कुरा हो, हानासँगै जर्मन जानको लागि काठमाडौं आएकी सीता जर्मन जान भने पाइनन् । “मेरो बुबाले छोरीलाई बेच्न खोजियो भन्ने आरोप लगाएर हाना विरुद्ध प्रहरीमा उजुरी दिए । आवश्यक सम्पूर्ण कागजात तयार भइसके पनि मलाई जान दिइएन” सिता भन्छिन् ।

आफूले जर्मन लान नसके पनि सीताको भविष्य नबिग्रियोस् र राम्रो वातावरणमा पढ्ने अवसर मिलोस् भनेर काठमाडौंमा रहेको एउटा होस्टलमा हानाले उनलाई राखेर बिदा भइन् । दुर्भाग्यले उनलाई होस्टेलमा पनि छाडेन । पढाई लेखाइ त परै जाओस् राम्ररी खान लगाउनसम्म पनि पाईनन् उनले त्यहाँ । उनका अनुसार होस्टलकै कर्मचारीहरूले त्यहाँ बस्नेहरुलाई दुर्व्यवहार गर्ने, अनि कसैलाई त गैर कानुनी रुपमा सुटुक्कै बिक्रि नै गर्ने गर्थे । “म आफै पनि झन्डै शिकार भएको थिएँ । होस्टलको एक कर्मचारीले बेहोस हुने औषधी खुवाएर बेच्ने कोसिस गरे । त्यति बेला म मात्र १० वर्षको थिए । तर अरु भन्दा म अली चलाख भएको कारण आफूलाई बेच्न खोजिएको कुरा होस्टलभरी फैलाई दिएँ र बेचिन बाट बचेँ” उनी सम्झन्छिन् ।

अछामदेखि जर्मनी गएर धेरै पढ्छु, जीवनमा केही गर्दछु भन्ने सोचले काठमाडौं आएकी सितालाई यस्तो समस्या परे पछि पुन:हानालाई फोन गरेर आफू उक्त होस्टलमा बस्न नसक्ने कुरा बताइन् । कि आफैसँग राख्न, नभए गाउँ फर्काइदिन हानासँग आग्रह गरिन् ।

यस्तो कुरा थाहा पाएपछि हानाले आफ्नो नेपाली साथीहरूको सहयोगमा बाल बातावरण केन्द्र, नेपाल नामक संस्थामा सीतालाई पठाईन् । उक्त संस्थामा आएपछि सिताले राम्रो खान, लगाउन, बस्न मात्र होइन स्कुल पढ्ने अवसर पनि पाइन् । “यसपछि मेरो अर्को जीवन सुरु भयो” उनी भन्छिन् ।

पढाईसँग खेलकुद र साहित्यमा पनि सीताको उत्तिकै रुचि थियो । उनी जुडो खेल्न सिपालु थिईन् भने कविता पनि लेखि रहन्थिन् । नेपालका बिभिन्न प्रतियोगितासँगै भारत अनि भुटानमा पनि गएर जुडो खेल्ने अवसर प्राप्त भयो सीतालाई । मेडल, खादा अनि प्रमाणपत्रले उनका कोठा भरिएका छन् ।

२०७१ सालमा एसएलसी पास गरे पछि सीताले ब्युटिपार्लरको तालिम लिइन् र अरुको पार्लरमा कर्मचारी भएर काम गर्न थालिन् । केही समयमा सीताले सिटिइभिटीको लेभल-१ पास गरि बिभिन्न ठाउँमा गएर ब्युटिपार्लरको तालिम दिन सुरु गरिन् । तर अर्काको काम जत्ति गरे पनि जस नपाइने न त भनेको बेलामा तलब नै भन्ने असन्तुष्टि भयो उनलाई । त्यसैले आफूसँग पार्लर सम्बन्धी सीप, क्षमता र अनुभव भएकाले अब आफैले व्यवसाय गर्ने विचार गरी घर परिवारको सहयोग र आफ्नो बचत गरी करिब ४ लाख लगानीमा पार्लर खोलिन् ।

कोभिड महामारीमा सबैलाई जस्तै उनलाई पनि व्यवसाय सञ्चालन गर्न अप्ठ्यारो भयो । तर त्यो बाहेक अन्य नियमित समयमा सीताले पार्लरबाट मासिक ५० हजार जति आम्दानी गर्ने बताउछिन् । “आफ्नो कामबाट म सन्तुष्ट छु । भविष्यमा नयाँ प्रविधि तथा थप तालिम लिएर व्यवसाय बिस्तार गर्ने योजना छ” सीता भन्छिन् ।

अछामको विकट ठाउँमा विपन्न परिवारमा जन्मिएर आज राजधानीमा एउटा पार्लर व्यवसायीको पहिचान बनाउँदै गरेकी सीताको जीविको कथा कस्तो लाग्यो ? सीताजस्तै अन्य कर्मशीललाई प्रोत्साहन गर्न उनको जीविको कथा सेयर गर्नुहोस् । सीताको लागि केही सन्देश छ भने कमेन्टमा लेख्नुहोस् । यस्तै अन्य कथाहरु पढ्न जीविको डटकम हेर्दै गर्नु होला ।